Svake godine zagađenje vazduha ubije više ljudi nego pušenje, pokazali su rezultati istraživanja međunarodne grupe naučnika koja poziva svijet da prestane da koristi fosilna goriva.
Njemački i kiparski naučnici ustanovili su da od posledica zagađenja vazduha godišnje umre oko 8,8 miliona ljudi u raznim dijelovima svijeta, što je gotovo dvostruko više nego ranije procjenjenih 4,5 milioin.
Svjetska zdravstvena organizacija (WHO) je procjenila da godišnje od posledica pušenja umre oko 7,2 miliona ljudi.
Naučnici su ustanovili da je u Evropi, ključnom fokusu istraživanja Evropskog udruženja kardiologa, od posledica zagađenosti vazduha smrtno stradalo oko 790.000 ljudi, a u 40 do 80 odsto smrtnih slučajeva riječ je o kardiovaskularnim bolestima, kao i o srčanom ili moždanom udaru.
"S obzirom na to da većina čestica i drugih zagađenih materija u evropskim zemljama potiče od izgaranja fosilnih goriva, potrebno je preći na druge izvore goriva kada je posredi proizvodnja energije", smatra koautor studije prof. Džos Lelieveld s Instituta za hemiju Max-Plank iz Majnca.
"Korišćenjem čiste, obnovljive energije, ispunjavamo uslove iz Pariškog sporazuma, čija je svrha ublažiti učinak klimatskih promjena. Ali istovremeno bismo na taj način mogli da smanjimo i stopu smrtnosti koja se dovodi u vezu s zagađenjem vazduha u Evropi za čak 55 odsto."
Studija, čiji su rezultati objavljeni u časopisu European Heart Journal, usredsređena je na ozon i najsitnije lebdeće čestice, poznate kao PM2.5, razmjera 2,5 mikrometara i manje, koje su posebno štetne za zdravlje jer mogu stići do pluća, ali i da prodru u krv.
Naučnici kažu da je, po najnovijim podacima opasnost o takozvanih finih lebdećih čestica razmjera 2,5 mikrometara po ljudsko zdravlje puno veća nego što se ranije mislilo.
Ističu da su čestice jedan od glavnih uzroka respiratornih i kardiovaskularnih bolesti te pozivaju na smanjenje gornje granice PM2,5 u cijeloj Evropskoj uniji. Danas ograničenje iznosi 25 mikrograma po kvadratnom metru što je dva i po puta više od preporuka WHO-a.
"U Evropi je maksimalna dopuštena vrijednost previsoka", upozorili su Lelieveld i koautor studije prof. Tomas Muncel, ljekar na Kardiološkom odjeljenju Univerzitetskog medicinskog centra u Majncu.
"U SAD-u, Australiji i Kanadi smjernice WHO-a se uzimaju kao temelj za zakonodavne odluke koje je, po našem mišljenju potrebno uvesti i u zemlje EU-a", ističu naučnici u zajedničkom saopštenju.
Širom svijeta, zagađenje vazduha godišnje uzrokuje dodatnih 120 smrtnih slučajeva na svakih 100.000 stanovnika, a u dijelovima Evrope u kojima je zagađenje vazduha ekstremno, zabilježeno je i više od 200 smrtnih slučajeva na 100.000 stanovnika.
"Iz navedenih podataka nije teško zaključiti da od zagađenja vazduha godišnje umire više ljudi nego od pušenja", rekao je Muncel. "Međutim, pušenje se može svjesno izbjeći, a zagađenje vazduha ne može."