U Srbiji ribe ni za post
Na trpezama u Srbiji najviše je ribe za Svetog Nikolu i na Badnje veče. Potražnja je velika i tokom dva velika godišnja posta božićnjeg i vaskršnjeg. Međutim, uzgoj i plasman konzumne ribe su mnogo manji od mogućnosti proizvodnje koje pružaju prirodni i vještački resursi.
Iako stanovništvo u prosjeku jede oko sedam kilograma ribe godišnje, tri puta manje od evropskog prosjeka, tržištu nedostaje 20 miliona kilograma ribe. Od one koja se nađe na tržištu prema procjenama stručnjaka čak 65 odsto je iz uvoza.
- Vode u Srbiji nastanjuje oko 100 vrsta riba, koje su sve ugroženije zbog zagađenja reka, narušavanja staništa i nelegalnog ribolova - javlja RTS.
Da bi se zadovoljile potrebe domaćeg tržišta, bilo bi potrebno četiri puta više ribnjaka, a za to postoje uslovi.
- Mnogi se ne usuđuju investirati u ribogojilišta i zato je uvoz iz godine u godinu veći - kažu stručnjaci iz oblasti agro-ekonomije.
U rijekama i jezerima Srbije love se 52 vrste riba.
- Primećujemo da mnogih vrsta riba ima manje u nego pre deceniju-dve ili tri a mislimo da su posebno ugrožene vrste koje su interesantne ekonomski to su dakle pre svega smuđ, šaran i som - navodi Vladimir Stakić iz Ujedinjenih ribolovca Srbije.
Veliki problem su ribokradice i prekomerni izlov čak i strogo zaštićenih vrsta. Još veći problem je pomor riba. Ove godine inspekcija je zabilježila 15 uginuća ribe, havarijska zagađenja Dunava, Tamiša, Begeja, Ribnice, Ibra, Velike Morave...
- Ono što je takođe veliki problem a to je kontinuirano zagađenje kada ribe bivaju ugrožene stalnim zagađenjem odnosno kada teški metali, pesticidi ili drugi opasne materije dođu do njihovog krvotoka jetre i tada te ribe bez obzira da li su predatorske ili ne bio je kontaminirane i samim tim šire i zaraze i dospevaju u nezdravom obliku do ljudske ishrane - objašnjava Filip Radović, direktor Agencije za zaštitu životne sredine Srbije.
Agencija za zaštitu životne sredine godišnje uradi oko 145.000 analiza uzoraka sa 250 mjernih mjesta. U Vojvodini, voda je najzagađenija a na planinskim rječicama gdje je voda najčistija, ribe ugrožava izgradnja minihidroelektrana. Od sljedeće godine radiće se i analiza na prisustvo antibiotika i mikroplastike u rijekama.
Zaštita
Pod strogom zaštitom su 34 vrste riba. Prije godinu dana trajno je zabranjen izlov kečige, koja je i na Crvenoj listi ugroženih vrsta Međunarodne unije za zaštitu prirode.
- Kečiga je iz jedne porodice riba koja je srodnija ajkulama nego šaranu ili smuđu. To je jedna familija riba koja je stara 200 miliona godina i iz te familije su bile ribe u Dunavu veličine od po pet-šest metara i preko tone teške. Kečiga je riba koja je koja je 1988. hvatana 80 tona, 2008. godine 40 tona - objasnio je Deni Porej iz Svetskog fonda za prirodu.