Cilj Fanara nije samo da preotme dio teritorije Moskovske patrijaršije, već i da preuzme primat u pravoslavnom svijetu, kakav nikada u istoriji nije imao, kaže Sputnjik.

Bura oko priznavanja autokefalnosti Pravoslavne crkve Ukrajine (PCU) se ne stišava, zahvaljujući upravo onome ko je raskolnicima iz Kijeva i darovao tomos o nezavisnosti - carigradskom patrijarhu Vartolomeju.

Od decembra 2018, kada je od dvije raskolničke tvorevine političkom voljom tadašnjeg ukrajinskog predsjednika Petra Porošenka i Vartolomejevim blagoslovom stvorena PCU, do sada nijedna pomjesna pravoslavna crkva nije slijedila volju carigradskog patrijarha.

Međutim, 12. oktobra Sinod Atinske arhiepiskopije je na prijedlog arhiepiskopa Jeronima priznao autokefalnost PCU, a odluka je dobila potvrdu 20. oktobra u Solunu, na liturgiji koju su zajedno služili patrijarh Vartolomej i arhiepiskop Jeronim, gdje su u molitvi pomenuli i ime poglavara PCU Epifanija.

Na ono što se dogodilo, oštro je i dramatično reagovao episkop bački Irinej Bulović, naglasivši u saopštenju, koje je istaknuto na veb-sajtu Srpske pravoslavne crkve (te se tako može smatrati i zvaničnim stavom SPC), da se pravoslavni svijet nalazi na korak od ambisa raskola.

Uporni i stalni pritisci Fanara, kako se još naziva Carigradska (Konstantinopoljska, Vaseljenska) patrijaršija, na pomjesne crkve da priznaju nezavisnost ukrajinskih raskolnika, ipak pokazuju da iza svega stoji nešto više od pukog priznanja autokefalnosti jedne crkve nastale političkom voljom ukrajinskih nacionalista.

Da li bi episkop Irinej, čiji je autoritet u pravoslavnom svijetu, prema riječima istoričara Aleksandra Rakovića, jako visok, napisao tako oštro i dramatično saopštenje ukoliko se radi samo o priznanju autokefalnosti PCU?

Sputnjik je već pisao da autokefalnost PCU i nije prava nezavisnost, jer je ona zapravo postala dio teritorije Carigradske patrijaršije. Međutim, prema riječima našeg sagovornika, protojereja stavrofora i profesora Bogoslovije u Foči, Darka Đoga, ne radi se samo o ambicijama Fanara da nasilno proširi svoju teritoriju.

"Ono što nam često izmiče iz vidokruga, a što je vrlo bitno da se uoči, to je da nije stvar samo u davanju tomosa takozvanoj PCU. Ono što carigradska patrijaršija radi, jeste ozakonjenje njenog novog položaja, njenog novog primata, njenih novih samoproglašenih ovlašćenja da daje autokefalije, da ih ukida, da revidira ljudima istoriju, da revidira način na koji ljudi sami sebe shvataju", komentariše on.

U slučaju srpske crkve, ove ambicije Fanara (Carigrada) bile su vidljive u namjeri da se nametne mišljenje da se ove godine ne slavi 800 godina od autokefalnosti SPC, već od hirotonisanja Svetog Save.

"Carigradska patrijaršija tim aktom, kojim je dala tomos, nije se samo uplela u ukrajinsko crkveno pitanje i počela da interveniše na teritoriji Moskovske patrijaršije. Ona je na taj način ispoljila ’pozajmljenu moć‘, nešto što po prirodi stvari nema, a zbog toga što je drugima geopolitički korisna može da praktikuje. Dajući tomos, tjerajući i motivišući druge da prihvate to rješenje, zapravo legitimiše svoja nova ovlašćenja da bude nesaborski, nekonsultativni organ u pravoslavlju koji reguliše postojanje i međusobne odnose pravoslavnih crkava", objašnjava Đogo.

Ambicije Carigrada nisu samo geopolitičke, da razori Moskovsku patrijaršiju, već i da samoj sebi legitimiše moć koju nema i da kroz proces priznavanja PCU ostale pomjesne crkve prihvate novi primat Carigradske patrijaršije, zaključuje Đogo.