Još od krvavog građanskog rata 1998. godine i mirovnog sporazuma koji je potpisan 2001. godine, Bugenvil se bori da stekne nezavisnost. Sada je raspisan i referendum kako bi se odredio status ostrva, ali taj referendum nema obavezujuću snagu.

Građani se u periodu od 23. novembra do 7. decembra opredjeljuju za dvije mogućnosti: dobijanje nezavisnosti od Papue Nove Gvineje ili traženje veće autonomije od države. Više od 80 odsto građana već se odazvalo na referendumu. Potreban je dogovor između autonomne Vlade Bugenvila i Vlade Papue Nove Gvineje, a zatim i odobrenje njenog Parlamenta.

Bugenvil je skup teritorija u čijem se sastavu nalazi glavno ostrvo - Bugenvil, manje ostrvo Baku i okolna ostrva koja su smještena sjeverno od Salomonovih ostrva i istočno od Nove Gvineje. 

Nekima je poznat i pod imenom Sjeverni Salomon, a bio je pod australijskom upravom zajedno sa Papuom Novom Gvinejom. Australija je priznala nezavisnost Papui Novoj Gvineji 1975. godine, ali je Bugenvil ostao pod njenom upravom, uprkos tome što je kulturno bliži Salomonovim ostrvima.

Izjava koju je dao novi premijer Papue Nove Gvineje Džejms Marape pokazala je da glavni grad Port Morzbi ne podržava aktivno nezavisnost Bugenvila, ali i da ga ni ne odbacuje u potpunosti.

"Ponavljam da će ishod referenduma biti razmotren od strane lidera obje strane, kako bi se našlo najbolje moguće rješenje za narod Bugenvila i Papue Nove Gvineje", rekao je Marape, ističući težnju ka političkom, a ne vojnom rješenju poziva na nezavisnost.

Bugenvil je dobio autonomni status i pravo na formiranje parlamenta i donošenje sopstvenih zakona nakon krvavog građanskog rata vođenog između Revolucionarne armije Bugenvila i vojnih snaga Papue Nove Gvineje, koji je trajao od 1988. do 1998. godine. 

Jedan od uzroka za ovaj rat bio je neslaganje oko profita najvećih rudnika bakra na svijetu, kojima je upravljao Rio Tinto sedamdesetih i osamdesetih godina, a koje je zatvorila Revolucionarna armija Bugenvila u maju 1989. godine. U ratu je poginulo više od 20.000 ljudi, a mirovni sporazum je konačno postignut 2001. godine.

Sa rezultatima referenduma, koji se očekuju do sredine decembra, procjenjuje se da bi ekonomski uspjeh zemlje u nastajanju mogao da dovede do ponovnog stvaranja njene bakarne industrije, prenosi Sputnjik.