Velika Britanija je jedna od država koje se najviše zalažu za stvaranje “velike Albanije”, “velike Srbije” i “velike Hrvatske” na prostoru Balkana, navodi se u studiji ruskog Savjeta za međunarodna pitanja, u kojoj su analizirani mogući scenariji za rješavanje balkanskog Gordijevog čvora.
Teritorija “velike Albanije” navodno bi trebalo da obuhvata Albaniju, najveći dio Kosova i Metohije, dio Makedonije, dio Srbije, odnosno Bujanovac i Preševo, i Ulcinj u Crnoj Gori. “Veliku Srbiju” bi činile Srbija, Republika Srpska sa pristupom moru preko Herceg Novog i srpske zajednice na sjeveru Kosova, uključujući Severnu Mitrovicu, dok bi u “veliku Hrvatsku” ušle Hrvatska i “treći entitet” u BiH.
Crna Gora bi dobila dio srpskog Sandžaka, dok bi BiH ostala u sadašnjim granicama FBiH, uz moguću opciju stvaranja konfederacije sa Hrvatskom, Srbijom i Crnom Gorom.
U najgoroj poziciji bila bi Makedonija, koja bi praktično ostala bez većine svoje teritorije. Štaviše, ostatke Makedonije preuzele bi Bugarska, Grčka, Albanija i Srbija, navode autori ove analize.
U ruskoj studiji se navodi i kako se dio evropskih zemalja protivi ovakvoj ideji, a prije svega Njemačka čije je stanovište da su potpuno neprihvatljive bilo kakve podjele i razmjene teritorija jer bi to moglo otvoriti “Pandorinu kutiju” i imati nesagledive negativne posljedice po cijelu Evropu.
Sa ovakvim stavom se djelimično slaže i politički analitičar Zvonimir Trajković ističući kako se radi o klasičnoj britanskoj podvali.
- Oni su uvijek mešetarili i igrali se sudbinama naroda na Balkanu. Radi se o stvarima koje je faktički gotovo nemoguće realizovati. Britanci nemaju više toliko uticaja na geopolitičkoj karti svijeta, ali i pored toga još pokušavaju da budu zaprška u svakoj čorbi - kaže Trajković.
Smatra da se nikada ne može povezivati eventualno povezivanje Republike Srpske sa Srbijom i odvajanje Kosova i Metohije jer, kako je obrazložio, “ne može se dijeliti srpsko za srpsko”.
- Mislim da se radi o pokušajima da se nešto na brzinu odradi. Da se zamuti voda, pa čak i skrene pažnja. Ne treba zaboraviti da je došlo do debalansa snaga u svijetu i da se Rusija i Kina sve više pitaju, te da će u crtanju eventualno novih karata na Balkanu upravo ove dvije zemlje imati značajnu ulogu - pojasnio je Trajković.
Prema njegovim riječima, političari iz Sarajeva trebalo bi da shvate da bi i za njih najbolje bilo da zakopaju ratne sjekire i “pridruže” se Srbiji, jer FBiH nije održiva zajednica, baš kao ni BiH ukoliko bude nastavljeno sa nerazumnim zahtjevima bošnjačkih političkih lidera.
U analizi ruskog Savjeta za međunarodna pitanja navodi se kako bi Rusija, s obzirom na to da se na Balkanu razvila izuzetno nestabilna, zapaljiva situacija sa potencijalno lošim posljedicama, trebalo da ponudi multilateralni format “opšteg rješenja za region”.
Kao jedan od mogućih scenarija autori ove analize navode i teritorijalnu razmjenu zasnovanu ne toliko na etničnosti, koliko na geopolitičkim interesima zemalja Balkana, kao i garantovanoj održivosti tih razmjena. Kao jedno od rješenja navedeno je i stvaranje “balkanske unije” po uzoru na EU.