Insekti iz grupe edes, do juče dovođeni u vezu s predjelom oko polutara, gdje je toplo i vlažno, prilagodili su se i nešto drugačijim klimatskim uslovima. Po svoj prilici, toj adaptaciji kumovali su naučnici, pa je zika virus, otkriven sredinom prošlog vijeka u istoimenoj šumi u Ugandi, vrlo vjerovatno novolansirano biološko oružje.

Ovo, za "Novosti", kaže epidemiolog u penziji Radmilo Petrović, koji je cijeli radni vijek proveo u Institutu za imunologiju i virusologiju "Torlak".

Ovaj srpski veteran u borbi protiv virusa, koji se bavi i proučavanjem biološkog oružja, smatra da bi zika mogla da bude vašingtonska packa Latinskoj Americi za neposlušnost.

"Biološko oružje kao glavni cilj ima nanošenje ekonomske štete, odnosno način da se određeno područje ili država baci na kolena", kaže Petrović. "Nije slučajno svetska javnost za širenje zika infekcije saznala baš uoči ovogodišnjeg Festivala sambe i Letnjih olimpijskih igara u Brazilu. SARS (teški akutni respiratorni sindrom) 2002. godine trebalo je da osujeti kinesko privredno čudo... Slično je i sa H1N1, o čemu su ruski naučnici mnogo pisali. O ovim virusnim pneumonijama sada gotovo da nema reči, a zarazna bolest ne može spontano da nestane bez sistemskog pelcovanja." 

Za zika virus još nema vakcine, a tok infekcije i krajnji ishod zavise isključivo od imuniteta i opšteg stanja organizma, na šta utiču godine i hronične bolesti. Četiri petine zaraženih prođe s blažom infekcijom, a samo 20 odsto inficiranih dobije simptome gripa. 

"Bez obzira na to da li je zika buknula prirodno ili uz pomoć ljudskog faktora, ne možemo sedeti skrštenih ruku. U našem regionu insekti prilagođeni ovdašnjoj klimi doneli su virus Zapadnog Nila i denga groznicu. Kolektivna borba protiv komaraca podrazuma isušivanje bara, kanalisanje reka i, naročito, čišćenje od veštačkog zagađenja. Na teritoriji Uvca i Bajine Bašte, na primer, čitava brda plastičnih flaša prave su laboratorije za insekte. Posebno flaše, koje se bace bez zapušača pa se dopola napune vodom, postaju mikrolaboratorije gde se u uslovima staklene bašte razvijaju larve komaraca. Druga mera je zaprašivanje. Bitna je i individualna zaštita - dugi rukavi i nogavice, te preparati protiv ujeda komaraca", zaključuje Radmilo Petrović. 

Hladni rat 

U vrijeme Hladnog rata, koji je, izgleda, ponovo na djelu, Amerikanci su namjeravali da ubace komarce prenosioce denga groznice u južne predjele tadašnjeg SSSR-a. Računalo se na to da bi se zarazilo oko dva miliona ljudi prije no što bi Moskva shvatila šta se dešava. 

O ovom planu pisao je britanski "Gardijan", pozivajući se na tvrdnje Avastera Heja, mikrobiologa sa Univerziteta u Lidsu.