Navedeno je ovo u Prijedlogu odluke o ratifikaciji sporazuma o grantu između BiH i Međunarodne banke za obnovu i razvoj i Međunarodnog udruženja za razvoj (u svojstvu administratora Višedonatorskog krovnog povjereničkog fonda za finansijsko upravljanje), a na koji je Savjet ministara nedavno dao zeleno svjetlo.

- Prijedlog ove odluke Ministarstvo inostranih poslova dostaviće Predsjedništvu BiH u dalju proceduru ratifikacije. Radi se o grantu vrijednom 800.000 američkih dolara namijenjenom jačanju kapaciteta Vlade Srpske za obavljanje njenih funkcija prikupljanja podataka i nadzora nad javnim preduzećima - navedeno je u ratifikovanom sporazumu o grantu za Vladu Republike Srpske.

Cilj ovog projekta koji je podržao Višedonatorski krovni povjerenički fond za finansijsko upravljanje jeste jačanje informacionih i komunikacionih tehnologija republičke Vlade za upravljanje javnim preduzećima.

Pored toga, predviđena je i podrška sprovođenju samog projekta kroz pružanje tehničke pomoći za nabavku i finansijsko upravljanje, usluge revizije i finansiranja operativnih troškova.

Takođe, u istom dokumentu stoji da bi novac Republika Srpska trebalo da povuče do kraja iduće godine te da je oformljen Tim za implementaciju pomenutog projekta.

U Srpskoj se već duže priča o reformi javnih preduzeća, a u dokumentu okvirnog budžeta Republike Srpske za period 2025-2027. godina navedeno je da će aktivnosti u toj oblasti biti nastavljene.

- Vlada Republike Srpske, sa ciljem efikasnijeg upravljanja državnim kapitalom, sa posebnom pažnjom prati poslovanje javnih preduzeća. Taj sektor čini značajan dio ekonomije i broja zaposlenih, iako manji kada je u pitanju dodata vrijednost ili dobit. S toga je jedna od prioritetnih reformi u Republici upravo reforma javnih preduzeća koja predstavljaju značajan izvor fiskalnih rizika - stoji u dokumentu.

Takođe, navedeno je i da je portfelj javnih preduzeća u Srpskoj najvećim dijelom koncentrisan u 20 preduzeća od posebnog interesa.

- Aktivnosti u vezi sa praćenjem i analizom fiskalnih rizika vezanih za javna preduzeća u Ministarstvu finansija intenzivirane su od oktobra 2022. godine, dok se ostale aktivnosti vezane za nadzor nad javnim preduzećima sprovode u okviru Jedinice za koordinaciju nadzora javnih preduzeća u Generalnom sekretarijatu Vlade - stoji u dokumentu okvirnog budžeta Republike Srpske za idući trogodišnji period.

Recept
Ekonomisti tvrde da su pojedinačne smjene u javnim preduzećima bile samo kozmetičke prirode te da apsolutno ništa nije sa njima postignuto o pitanju uvođenja reda u preduzeća koja su vlasništvu Republike Srpske.

- Najveći problem jeste to što su kod nas javna preduzeća prije političko nego ekonomsko pitanje. Taj pristup kada se promijeni, onda će i javnim preduzećima Srpske krenuti nabolje  - navode ekonomisti.