Veljko Čubrilović (Bosanska Gradiška, 6. jul 1886 — Sarajevo, 3. februar 1915), bio je nacionalni radnik i učitelj, mladobosanac koji je učestvovao u organizovanju Sarajevskog atentata na austrijskog nadvojvodu Franca Ferdinanda 15/28. juna 1914. godine. Okružni sud Zemaljske vlade u Sarajevu ga je osudio zbog veleizaje na smrtnu kaznu vješanjem.

Biografija
Rođen je u Gradišci 6. jula 1886. godine, od majke Savke, rođene Lazarević i oca Jove. Majka je bila Krajiškinja, jedan brat joj je bio direktor banke, a drugi sveštenik. Bila je pismena, što je predstavljalo pravu rijetkost među njenim vršnjakinjama. Otac je bio porijeklom iz Krupe na Vrbasu, odakle potiču mnogi Čubrilovići. Bavio se trgovinom, učestvovao je u Ustanku 1875–1878 i bio dobrovoljac u Srpsko-turskom ratu 1876.

U porodici je bilo desetoro djece, koja su se rađala po sljedećem redosledu: Jovanka, Čedo, Zdravko, Staka, Veljko, Lepa, Vida, Milorad, Branko i Vaso. Troje prvorođenih su rano umrli.

Kako je otac rano umro umro (1898), a desetak godina kasnije umrla je i majka, brigu o djeci je vodio očev ujak Vaso Vidović, koji je važio za uglednog trgovca u Gradišci. Brigu o mlađoj deci su kasnije preuzeli Veljko i sestre Staka i Vida.

Završio je četiri razreda Gimnazije u Novom Sadu. S obzirom da je u školi bio izvrstan đak i sve ispite položio sa odlikom, mogao je kao i većina mladih ljudi da nastavi studije na visokim školima u Beču ili Pragu, i napravi veliku karijeru, ali je kao najstariji muški član porodice, odlučio da se žrtvuje za svoju porodicu i školuje se za učitelja, kako bi što prije mogao da počne da radi.

Završio je Učiteljsku školu u Somboru (1905), a zatim počeo da radi kao učitelj, najprije u Tuzli (1905–1910), gdje se oženio Jovankom Adamović. Pomagao je mlađeg brata Branka koji je studirao medicinu u Beču i starije sestre Staku, koja je završila medicinu i Vidu, a kasnije i brata Vasu kad je pošao u gimnaziju.

Godine 1910. su se preselili u Priboj Majevički, gdje je plata bila nešto bolja i gdje su do 1914. oboje radili kao učitelji u onovnoj školi. Jovanka je vodila prvi i drugi razred, a Veljko treći i četvrti. Odmah su postali priznati prosvetni radnici. U svojoj struci su se bavili i istraživačkim radom. Pripremili su pisanje udžbenika.

U pribojskom kraju Veljko je uživao veliki autoritet. Jovanka i on su održavali veoma srdačan odnos sa seoskim domaćinstvima. Odlazili su na razna krštenja, slave, svadbe i druga slavlja. Okumili su se sa porodicama Petković i Kerović (Mitar i njegovi sinovi Neđo, Jovan i Blagoje).

Veljko je u Priboju osnovao sportsko društvo „Soko“. Već 1910. u Priboju je održan Posavinsko‐podrinjski slet Sokola, koji je u to vrijeme predstavljao značajan sportski događaj. Osnovao je i antialkoholičarsko društvo „Pobratimstvo“, pododbor „Prosvete“ i Narodnu čitaonicu.

Sarađivao je sa Srpskom kraljevskom akadimijom, ispitujući srpske starine u Bosni i Hercegovini. U više navrata u Majevački kraj je dolazio Jevto Dedijer, sa kojim je proučavao etnograsfku građu, po uputstvima profesora Jovana Cvijića. Sakupio je podatke o pet sela na Majevici, a materijal poslao akademiji.

Omladinu iz kraja je slao u poljoprivrednu školu u Šapcu, kako bi stekli određena znanja o zemoljoradnji.

U Priboju se Veljko nalazio bliže granice sa Srbijom, što mu je pružilo mogućnost da uspostavi dobre veze, kako preko ljudi koji su putovali za Srbiju, tako i preko onih koji su dolazili iz Srbije u Bosnu. I sam je često putovao u Srbiju. Naročito veliku uslugu je učinio srpskoj vojsci za vreme Skadarske krize 1913, kada je slao neobično tačne izvještaje o kretanju austrijskih trupa. 

Nakon neuspelog pokušaja Bogdana Žerajića da izvrši atentat na Franca Jozefa, pojavio se moćan pokret generacije nazvan „Mlada Bosna”, koji je djelovao od 1910. do Vidovdana 1914. Osnovni cilj pokreta je bio borba za oslobođenje Bosne i Hercegovine i njeno prisjedinjenje Srbiji, a krajnji cilj ujedinjenje Južnih Slovena u slobodnu i demokratsku državu. Taj pokret je prvi put uspio da ostvari jedinstvo napredne srpske, hrvatske i muslimanske omladine u nacionalno-revolucionarnoj borbi. Ideolog pokreta je bio Vladimir Gaćinović, poverenik organizacije Ujedinjenje ili smrt („Crna ruka”) za BiH, čiji je zadatak bio da okupi omladinu po evropskim univerzitetima i stvori uporišta širom BiH.

Kao član pokreta Veljko je Gavrila Principa i Trifka Grabeža, preuzeo s oružjem od Jakova Milovića, koji ih je, radeći u vojnoobaveštajnoj službi i obavaljajući kurirske poslove za Narodnu odbranu prethodno preveo preko granice i prenio im oružje. Veljko ih je zaverenike odveo kod svog kuma Mitra Kerovića, da bi ih Mitrov sin Neđo Kerović, zajedno sa Cvijanom Stjepanovićem prevezao kolima zaverenike i oružje u Tuzlu, kod Miška Jovanovića.

U nedelju, 28. juna 1914, na Vidovdan, Gavrilo Princip je izvršio atentat na Franca Ferdinanda i Sofiju Hotek. Nakon što su Princip i Nedeljko Čabrinović uhapšeni, ispitivala ih je policija. Na kraju, u strahu da će zbog atentata stradati nevini, uhapšeni su odlučili da odaju imena drugih zaverenika. Muhamed Mehmedbašić je uspio da pobegne u Crnu Goru, ali Veljko i Vaso Čubrilović, Danilo Ilić, Cvjetko Popović i Miško Jovanović i drugi učesnici su uhapšeni i optuženi za veleizdaju. U Sarajevu je na današnji dan 1915. godine obješen.

U njegovu čast
Osnovna škola u Priboju Majevičkom nazvana je po njemu. Jedna ulica u Somboru i Laktašima nosi njegovo ime, a u Banjaluci postoji ulica Braće Čubrilovića. Nekada je i u centru Sarajeva jedna ulica nosila njegovo ime, ali je preimenovana u ulicu Đoke Mazalića.