Prema podacima iz godišnjeg izvještaja Visokog sudskog i tužilačkog savjeta (VSTS) BiH, usljed zastare pravdi izmiču počinioci i krivičnih djela i prekršaja, a samo prošle godine na taj način tačka je stavljena na 634 slučaja. Posebno zabrinjava činjenica da je zastara nastupila u čak 228 predmeta u kojima su podignute optužnice i nije na vrijeme izvršena kazna.

Kao i prethodnih godina, i u 2014. je najčešći razlog za nastupanje zastare u krivičnim predmetima bilo bjekstvo optuženog. Na taj način prošle godine je okončano 147 ili čak 65 odsto slučajeva. U nekim slučajevima utvrđeno je da su predmeti stigli u sudove nakon što je u njima nastupila zastara, pa je zbog toga prekinut proces u 14 predmeta.

Pravda često ne stigne ni one koji čine prekršaje za koje je zakon predvidio blaže i uglavnom novčane kazne, što se direktno odnosi na punjenje budžeta. Lani je zastara pokretanja ili vođenja postupka nastupila u 406 prekršajnih predmeta, a u čak 329 utvrđena je apsolutna zastara.

Kada je u pitanju rad tužilaštava zastarjelost krivičnog gonjenja do podizanja optužnice prošle godine je nastupila u 247 predmeta protiv 363 lica.

Propisano je da se predmeti u kojima nastupi zastarjelost krivičnog gonjenja dostavljaju Kancelariji disciplinskog tužioca VSTS-a BiH radi utvrđivanja eventualne odgovornosti tužilaca i sudija. Glavni disciplinski tužilac VSTS-a Arben Murtezić naveo je da su u dosadašnjem radu registrovali više od 400 predmeta u vezi sa zastarama.

- Kancelarija je zaprimila i određeni broj pritužbi stranaka koje se odnose na zastare prekršajnog ili krivičnog gonjenja u sudskim ili tužilačkim predmetima. Ove pritužbe su uglavnom podnosili organi ovlašćeni za pokretanje prekršajnog postupka, prije svih federalna i republička uprava za inspekcijske poslove - istakao je Murtezić.

Dodao je da su lani pokrenuta četiri disciplinska postupka zbog nastupanja zastare krivičnog gonjenja i vođenja prekršajnog postupka.

- Ovim disciplinskim tužbama obuhvaćen je 51 predmet u kojem je nastupila zastara krivičnog gonjenja i 88 predmeta u kojima je nastupila zastara vođenja prekršajnog postupka - istakao je Murtezić i dodao da je Kancelarija od 2011. godine pokrenula 18 disciplinskih postupaka protiv sudija i tužilaca zbog nastupanja zastarjelosti krivičnog gonjenja i vođenja prekršajnog postupka.

Glavni tužilac Okružnog tužilaštva Banjaluka, najvećeg u Srpskoj, Želimir Lepir naveo je da je u ovom tužilaštvu lani zastarjelo 11 predmeta.

- Sve zastare su nastupile zbog procesnih razloga, odnosno nemogućnosti vođenja i okončanja postupaka. U navedenim predmetima ne bilježimo zastare zbog subjektivnih slabosti postupajućeg tužioca - naveo je Lepir.