Slovenačka tužba zatvara nebo iznad BiH: Šta dalje?
Vazdušni prostor iznad Bosne i Hercegovine suočen je s potencijalnim zatvaranjem ili ponovnim preuzimanjem od Hrvatske i Srbije.
Ova mogućnost pojavila se nakon što je Evropska organizacija za bezbjednost vazdušne plovidbe (EUROCONTROL) zamrznula sva plaćanja prema Agenciji za pružanje usluga u vazdušnoj plovidbi BiH (BHANSA), potvrđeno je za Radio Slobodna Evropa (RSE).
Sve se dešava nakon sudskog zahtjeva slovenačke kompanije Viaduct koja je pokrenula arbitražni postupak protiv BiH zbog duga.
„Kao rezultat naloga za zapljenu od strane treće strane koji je izdao belgijski sud za provođenje arbitražne odluke protiv države BiH, EUROCONTROL je trenutno dužan zamrznuti rutne naknade koje naplaćuje u ime BiH“, kazali su iz EUROCONTROL-a za RSE.
BHANSA je preuzela kontrolu nad nebom iznad BiH u decembru 2019. godine nakon sertifikovanja kadra i nabavke radarskih i komunikacijskih sistema.
Do tad su nebo kontrolisale Hrvatska agencija za civilno zrakoplovstvo i Direktorat civilnog vazduhoplovstva Srbije, zavisno o dijlu teritorija i visini leta.
„BHANSA je dobila na koncesiju nebo iznad BiH. Avioni plaćaju EUROCONTROL-u u Briselu prelet preko BiH, BHANSA dobija pare direktno od EUROCONTROL-a, polaže račune EUROCONTROL-u i nema nikakve finansijske veze sa BiH“, kazao je za Radio Slobodna Evropa Omer Kulić, bivši predsjednik Savjeta BHANSA-e.
Kulić kaže da bi zamrzavanje sredstava koje EUROCONTROL uplaćuje BHANSA značilo zatvaranje ove agencije i da tad postoje samo dvije mogućnosti.
„Prva je da avioni više ne bi letjeli iznad BiH, što aviokompanijama ne bi odgovaralo, jer bi onda letjeli dužim rutama. Druga je da bismo se vratili na prethodno stanje da Srbija i Hrvatska kontrolišu nebo iznad BiH i da oni to naplaćuju“, pojasnio je Kulić.
Iz BHANSA nisu odgovorili na upit o zamrzavanju sredstava i mogućim rješenjima. Ranije su iz ove agencije saopštili da su o svom problemu upoznali institucije BiH, Evropsku komisiju i zemlje članice EUROCONTROL-a.
Upozorili su da je ova agencija, kao i sve druge takve agencije u Evropi, neprofitna organizacija i da se prikupljeni prihodi koriste isključivo za pokrivanje troškova.
„Sigurno i neprekidno odvijanje vazdušnog saobraćaja u BiH je pod neposrednom prijetnjom. Postoji mogućnost potpunog zatvaranja vazdušnog prostora BiH, što bi izazvalo domino efekt na regionalni vazušni promet i rad aerodroma“, naveli su iz BHANSA.