"Republika Srpska danas ima nikad veći broj prijatelja na globalnoj političkoj sceni, a što je posebno važno, i u novoj američkoj administraciji, što ranije nije bio slučaj. Republika Srpska ima snažan broj snažnih prijatelja. Onih koje nikad nismo imali do sad. Koji su bili negdje tu, ali nikada glasno nisu rekli ništa dobro o nama. Danas to govore bez zastoja. Danas smo ponosni na naše prijateljstvo sa Ruskom Federacijom, sa Mađarskom. Zar treba pominjati Srbiju, zar je to malo da imamo snažne prijatelje danas i u novoj američkoj administraciji", rekao je nedavno Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske.

Sa druge strane, u opoziciji tvrde da vlast "baca desetine miliona KM" na lobiranje, a da istovremeno Republiku Srpsku sve dublje gura u izolaciju te da je jedini rezultat tog lobiranja drastično pogoršan položaj Republike Srpske u svijetu.

"Godinama nas ubjeđuju da plaćaju lobiste zbog snaženja pozicije Republike Srpske. A šta smo dobili za te milione? Sankcije. Zabrane ulaska. Sramotu. Izolaciju. Javnu prozivku od najvažnijih međunarodnih faktora. Umjesto otvorenih vrata - zid. Umjesto saradnje - blokirane projekte za razvoj, blokirane investicije. To sve u režiji jednog čovjeka koji vodi ličnu bitku, a sve račune šalje građanima", rekao je Milan Miličević, predsjednik SDS-a, dodajući da vlast Republiku Srpsku vodi u dužničko ropstvo i sve dublju međunarodnu izolaciju.

Kao i političari, i analitičari nisu načisto da li je Republika Srpska u nikad boljoj ili nikad goroj međunarodnoj poziciji. Ono u čemu se slažu jeste da je taj položaj uslovljen Dejtonskim mirovnim sporazumom i činjenicom da, iako ima visok stepen autonomije, ipak nema razgranatu diplomatsku mrežu kakvu imaju "normalne" države.

Nataša Tešanović, savjetnik za političku komunikaciju, kaže da je istina negdje na sredini i da ne misli da imamo najviše neprijatelja, posebno nakon promjene u američkoj administraciji, te da je taj pritisak značajno opao.

"U tom smislu dešavaju se promjene koje bih mogla da nazovem pozitivnim. Možda zato što nismo na mapi i u epicentru interesa sile koja definitivno ureduje u svijetu. Sa druge strane, nakon istupa predsjednika Dodika, prema zvaničnicima u Njemačkoj, Velikoj Britaniji, ne možemo govoriti o dobrim gestovima, a koliko se to sada konkretno odražava na ekonomske odnose i potencijalne investicije, tu postoje stručniji ljudi od mene da to procjene", kaže Tešanovićeva.

Ona navodi da sa treće strane imamo odnose sa Rusijom, Kinom i Mađarskom koji drže stav Republike Srpske te da ne misli da smo u sjajnoj poziciji, ali da ne može tvrditi da smo toliko loši.

"Malo smo sklonjeni sa mape, što nam u ovom trenutku olakšava poziciju", zaključila je Tešanovićeva.

Miloš Šolaja, profesor Fakulteta političkih nauka u Banjaluci, kaže da je dobro što postoji nekoliko zemalja koje su opredijeljene da deklarativno daju podršku Republici Srpskoj te da to može biti osnova da se obezbijede drugi prijatelji.

"Ovdje je politika uslovljavanja određena ranijim ponašanjem Republike Srpske prema putu u Evropsku uniju, zatim je tu ranije pristajanje da se ide u NATO, pa i iz Republike Srpske. I to se koristi za uslovljavanje, a sve je u funkciji toga da se globalni odnosi preslikavaju na ove regionalne, iako jugoistok Evrope nije u prvom planu, on postaje sve bitniji s obzirom na preklapanje velikih aktera, ne samo Amerike, već i Rusije, Kine, Turske, Mađarske, Italije itd. Povremeni uticaji više onih koji podržavaju ili više onih koji uslovljavaju zavise od trenutnog stanja moći u datom trenutku u međunarodnom poretku. Mi smo mali, pa se te politike na nas odražavaju i ne mijenjaju se tako sporo kao odnosi među velikima", rekao je Šolaja.

Tanja Topić, politički analitičar, kaže da je veoma pogrešno forsirati međunarodni subjektivitet Republike Srpske na način na koji to radi aktuelna vlast, jer se o međunarodnoj poziciji entiteta može govoriti samo u kontekstu spoljne politike države, uz ogradu da u samoj BiH ne postoji saglasnost političkih aktera.

"Čini mi se da se broj 'nevidljivih i nepoznatih' prijatelja Republike Srpske povećava u retorici zvaničnika, ali ono što vidimo je da je knjiga spala na tri slova i to Putina, Orbana i Vučića. Međutim, to nije toliko bitno, koliko je bitan karakter tog prijateljstva. Ako se BiH opredijelila za EU put, onda su veoma loši signali prema kojima su najjače članice ili uvele sankcije ili prijete istima političkom rukovodstvu Republike Srpske. Ako sa prijateljima dijelite vrijednosti, koje su represivne prema građanima, sužavate njihov prostor za slobodno mišljenje i rad i moramo se zapitati da li je to zaista prijateljstvo od kojeg stanovnici imaju dobrobit", rekla je Topićeva.