Izjavu ambasadora Upravnog odbora Savjeta za sprovođenje mira o referendumu koji je raspisala Narodna skupština Republike Srpske 15. jula prenosimo u cjelosti:

“Ustavom BiH nedvosmisleno je utvrđeno da su odluke Ustavnog suda BiH konačne i obvezujuće i da su entiteti u obavezi da poštuju odluke institucija BiH. U tom kontekstu, predloženi referendum u Republici Srpskoj, koji od birača u RS traži da se izjasne o pitanju o kome je već odlučio Ustavni sud BiH, je destabilizirajući i podiže političke tenzije, koje nekonstruktivno odvlače pažnju sa veoma ozbiljnih ekonomskih i socijalnih izazova pred kojima se BiH nalazi.

Pozivamo vlasti Republike Srpske da ne održe referendum.

Iako referendum o entitetskim praznicima može potpadati pod nadležnost jednog entiteta, bilo koji referendum mora biti proveden na način koji je u skladu sa Ustavom BiH, i ne može kršiti Opšti okvirni sporazum za mir niti ustavni okvir BiH. Ambasadori Upravnog odbora Savjeta za sprovođenje mira (Peace Implementation Council – PIC) primili su k znanju uvjeravanja Vlade RS da je cilj referenduma da bude „korak ka sprovođenju odluke Ustavnog suda BiH”. Ali je Upravni odbor PIK-a takođe konstatovao da su predsjednik RS i Narodna skupština RS (NSRS)1 više puta osporavali nadležnost državnih pravosudnih institucija u BiH. Takve izjave i potezi protivni su Opštem okvirnom sporazumu za mir i vladavini prava  i jednostavno su neprihvatljive.

U tom kontekstu, ističemo da nijedan referendum ne može promijeniti činjenicu da su odluke Ustavnog suda BiH konačne i obavezujuće. Odluka Ustavnog suda BiH ostaje na snazi u potpunosti i mora se poštovati, u skladu sa Opštim okvirnim sporazumom za mir. Politički direktori Upravnog odbora PIK-a su više puta istakli, između ostalog i u junu 2016. i decembru 2015. godine, “da je Ustavni sud BiH sastavni dio Aneksa 4. Opšteg okvirnog sporazuma za mir, i da je ključan za njegovo sprovođenje.” Upravni odbor PIK-a još jednom je potvrdio svoju podršku visokom predstavniku kao konačnom autoritetu za tumačenje civilnih aspekata Opšteg okvirnog sporazuma za mir, u skladu sa Aneksom 10. Sporazuma i relevantnim rezolucijama Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija.

Upravni odbor PIK-a poziva institucije BiH da ovo pitanje riješe kroz ustanovljene zakonske procedure i postojeći ustavni okvir, te putem konstruktivnog dijaloga. U tom kontekstu, konstatujemo da su pred Ustavnim sudom BiH već u toku postupci koje su pokrenuli predstavnici državnih institucija s ciljem ocjenjivanja ustavnosti odluke NSRS o referendumu, kao i zahtjev za preispitivanje odluke Ustavnog suda BiH o Zakonu o praznicima RS koji je podnijela NSRS. Koliko je poznato Upravnom odboru PIK-a, predsjednik Ustavnog suda je nagovijestio da bi se sjednica Suda mogla održati prije referenduma.

Upravni odbor PIK-a nadalje poziva sve strane u BiH da se suzdrže od ishitrenih mjera i retorike koja vodi podjelama, koje samo produbljuju negativnu političku atmosferu. U tom kontekstu, Upravni odbor PIK-a žali zbog korištenja secesionističke retorike na svim stranama, i još jednom potvrđuje svoju neupitnu opredijeljenost za teritorijalni integritet i fundamentalnu strukturu BiH kao jedinstvene, suverene države koja se sastoji od dva entiteta, bez prava na otcjepljenje. Nećemo tolerisati bilo kakvo kršenje Opšteg okvirnog sporazuma za mir, uključujući, između ostalog, i pokušaje otcjepljenja. Neće biti prekrajanja geografske karte BiH.

Upravni odbor PIK-a će nastaviti pratiti ovo pitanje i dalji razvoj događaja.

* Ruska Federacija se ne pridružuje ovoj izjavi.