Naime, na oglasu koji je objavilo Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj RS objavljeni su uslovi za sufinansiranje naučnih projekata u 2024. godini, iako je konkurs objavljen tek 20. novembra 2024, a rok za prijave je istekao 5. decembra.

"Za sufinansiranje naučnoistraživačkih projekata u 2024. godini Ministarstvo će izdvojiti ukupno 400.000 KM. Traženi iznosi po projektu ne treba da prelaze 10.000 KM.  Ministarstvo zadržava pravo da izmijeni predviđenu visinu sredstava za ovu namjenu u skladu sa raspoloživim sredstvima u tekućoj godini. Prijave prijedloga projekata mogu se podnositi za jednogodišnja istraživanja. Evaluacijski postupak koordiniše i organizuje Ministarstvo, a izvodi Komisija za izbor naučnoistraživačkih projekata u svakoj naučnoj oblasti", navodi se u konkursu.

Drugim riječima, za naučne projekte u Republici Srpskoj predviđena je polovina sredstava potrebnih za izgradnju kružnog toka kod kampusa na Banjalučkom univerzitetu. Naime, izgradnja tog kružnog toka s dvije trake i četiri izlaza koštala je 887.570 maraka sa PDV-om.

Ovlaš čitanjem samo nekih od stavki iz novog budžeta RS može se vidjeti da će, na primjer, Vazduhoplovni servis RS samo za naknade van radnog odnosa izdvojiti iznos kao za cijelu nauku u RS.

Za tekuće održavanje Službe za zajedničke poslove RS biće izdvojeno 750.000, a za stručne usluge više od milion maraka, koliko i za plate u Helikopterskom servisu, iz čega se vidi da je i za ove namjene izdvojen značajno veći iznos nego za nauku.

Republički protokol će za plate izdvojiti 720.000 maraka, a samo za korištenje robe i usluga daće se koliko i za nauku u RS, odnosno isto koliko i za komunalije i transportne usluge u Ugostiteljskom servisu.

Pohvalno je što je Ministarstvo prosvjete i kulture izdvojilo 200.000 maraka za talentovanu djecu, a za kulturu u RS biće izdvojeno malo više novca nego za nauku.

"Aerodromi RS" dobiće dva miliona KM subvencija od građana Republike Srpske, odnosno pet puta više nego nauka, a za Željezničku korporaciju BHŽJK Vlada RS izdvaja 250.000, ili više od pola budžeta za nauku.

I Institut u Andrićgradu je bolje prošao od naučnih radnika: dobiće 600.000 maraka budžetskih sredstava.

Da nešto ne štima s naukom u RS priznaju i u samoj Vladi. Oni su u reformskoj mjeri broj 9, koja se odnosi na plan upravljanja naučnoistraživačkim radom, u sklopu reformi koje se sprovode za EU, Narodnoj skupštini RS predstavili šta planiraju raditi po ovom pitanju i priznaju da problemi postoje.

"Nedostatak strategije pametne specijalizacije RS jedna je od značajnijih prepreka za uspostavljanje efikasnijeg sistema upravljanja naučnoistraživačkim i inovacionim potencijalom", kažu oni. 

Ako je suditi prema najavljenim mjerama, naučnike u RS očekuju bolji dani s obzirom na to da je predviđen, barem na papiru, čitav niz aktivnosti koje bi trebalo da poprave stanje naše nauke. Planirana je izgradnja naučno-tehnološkog parka i osnivanje fonda za inovacionu djelatnost koji će, kako se tvrdi, doprinijeti razvoju novih instrumenata finansiranja istraživanja i inovacija, razvoju novih istraživačkih i inovacionih kapaciteta i unaprijediti saradnju naučnoistraživačke i inovatorske zajednice sa privredom.

"U skladu sa smjernicama EU unaprijediće se pravni i institucionalni okvir za bavljenje naučnoistraživačkom i inovacionom djelatnošću, kao što je Zakon o inovativnoj djelatnosti, Zakon o naučnoistraživačkoj djelatnosti i tehnološkom razvoju i Strategija pametne specijalizacije Republike Srpske. Nastavno, realizacijom Programa za podršku naučnoistraživačkoj i inovacionoj djelatnosti unaprijediće se međunarodna saradnja, povećati naučnoistraživačka produktivnost i konkurentnost privrede Republike Srpske", navedeno je u ovoj reformskoj mjeri.