Na to upozoravaju veterinari, koji naglašavaju da neracionalna upotreba ovih lijekova može da izazove ozbiljne posledice, čak i smrt kod životinja.

Još je opasnije što ljudi koji konzumiraju proizvode životinja koje su duže vrijeme liječene antibioticima postaju otporni na ove lijekove. Naviknu se na njih pa im, kad dobiju neku infekciju, ti lijekovi slabo ili nimalo ne pomažu.

Na to su nedavno ukazale i sve nadležne evropske agencije u izvještaju u kojem je potvrđena veza između potrošnje antibiotika i rezistencije na njih kod ljudi i životinja.

Jača kontrola

S druge strane, u Savezu udruženja poljoprivrednih proizvođača RS tvrde da farmeri antibiotike uglavnom nabavljaju od veterinara.

– Ako neko sumnja, treba pojačati kontrolu prilikom klanja, pa kazniti one za koje se utvrdi da su antibiotike davali na svoju ruku – poručuju farmeri.

U Veterinarskoj komori RS, međutim, ističu da se često dešava da antibiotik koji daju životinji na terenu jednostavno ne djeluje.

– To je dokaz da su životinje već postale rezistentne na ove lijekove, koji mogu da se prošvercuju ili nabave preko interneta. Farmeri ne znaju šta i kada treba koristiti, pa imamo neracionalnu upotrebu antibiotika kod životinja, koji na kraju završavaju u mesu i mlijeku – kaže predsednik ove komore Saša Bošković.

Rezistencija na lijek

Prema njegovim riječima, antibiotik koji koristi životinja u hrani ne nalazi se u dovoljnoj terapijskoj dozi.

- Mikroorganizam ga dobija u dozi koja ga ne ubije, pa se navikne na njega, što je problem kad treba dati dovoljnu dozu lijeka kad se čovjek razboli. Ljekar ne može da zna u kojem periodu i kojoj količini smo došli u kontakt sa nekim antibiotikom kroz hranu. Prepiše terapiju, ali ona ne djeluje. Dok se sazna da je riječ o rezistenciji na neki antibiotik imamo čovjeka koji je već duboko zagazio u bolest – naglašava Bošković.

Evropski sručnjaci su upozorili da je rezistencija na određene antibiotike, koji se koriste za liječenje salmoneloza i bolesti koje se na čovjeka prenose sa životinja i proizvoda životinjskog porijekla, povezana sa upotrebom antibiotika kod životinja.

- Upotreba antibiotika za liječenje infekcija uzrokovanih bakterijom E. koli i drugih bakterija kod ljudi takođe je povezana sa rezistencijom ove bakterije na antibiotike - navodi se u pomenutom izvještaju.

U UKC RS objašnjavaju da se kod salmonela u najvećem procentu javlja rezistencija na ampicilin i tetraciklin.

- Naročito opasna pojava u epidemiološkom smislu je nedavna pojava da je kod salmonele otkrivena rezistencija na ciprofloksacin, odnosno antibiotik iz grupe fluorohinolona. A infekcije ljudi salmonelom koje su rezistentne na fluorohinolone prognostički su vrlo nepovoljne, opasne i teško se liječe – upozoravaju iz Zavoda za kliničku mikrobiologiju UKC RS.

Diskutabilna upotreba

Maja Travar, načelnica Zavoda za kliničku mikrobiologiju UKC RS, kaže da, od svih načina upotrebe antibiotika kod životinja, najveću pažnju javnosti pobuđuje veoma diskutabilna upotreba antibiotka kao promotera rasta.

- Međutim, ovo je dovelo do pojave sojeva rezistentnih na antibiotike kod životinja hranjenih na ovaj način. Sa farmi se multirezistentni i panrezistentni sojevi bakterija putem životinja i otpadnih voda šire dalje na biljke i životinje u okruženju, a mogu da dovedu i do teških infekcija kod životinja i ljudi – naglašava dr Travar.