Muzej u Bijeljini – II dio
Zgrada gdje je sada Muzej Semberije, dodijeljena je za smještaj suda 1952. godine. Tada je on nosio naziv Sreski sud, a njegova teritorijalna nadležnost bila je za Srez bijeljinski, koji je obuhvatao sadašnju teritoriju opština Bijeljina i Ugljevik.
Muzejska zgrada kao sud 1952 - 1964. godine
U ovu zgradu, sud je useljen krajem novembra 1952. godine i tu je ostao sve do kraja novembra 1963. god., kada je useljen u novu zgradu na Trgu Kralja Petra Prvog, gdje se i sada nalazi Osnovni i Viši sud i Više tužilaštvo.
Za vrijeme Kraljevine Jugoslavije u ovoj zgradi boravilo je Sresko poglavarstvo, a poslije 1945. godine tu je bio Sreski narodni odbor. Poslije se Sreski narodni odbor preselio u zgradu preko puta Muzičke škole, a ista svojom dužinom ulazi u Atinsku ulicu. Prilikom adaptacije zgrade za potrebe suda nije mijenjan unutrašnji raspored prostorija.
Prednji zid prema Ul. Karađorđevoj sa kioskom postojao je i za vrijeme Austro-ugarske vladavine. Kiosk tada nije imao zidove nego samo okrugle stubove, a unutra je bila statua austro-ugarskog vojnika, kao simbol vladanja ovim krajevima. Zatvor je prema ulici Jovana Dučića, uz samu ivicu trotoara imao nisku drvenu ogradu i malo dvorište za pristup prema službenom dijelu zgrade gdje je bio i stan za ključara (tj. rukovodioca zatvora).
Muzejska zgrada kao škola 1964 – 1977 godine
Posle preseljenja sreskog suda iz zgrade „Konaka” u novosagrađeni objekat, navedeno zdanje dobija novu funkciju. Kako je u neposrednom susjedstvu ,,Konaka”, još od 1885. godine, radila ,,Prva narodna osnovna škola" (od 1945. god. OŠ „Fadil Jahić Španac”), početkom 1964. god. ova obrazovna ustanova dobila je na korištenje pomenuti iseljeni objekat. Uz ovo prostorno proširenje škola je dobila i deset novih odjeljenja nižih razreda, kao deset novih radnika. Tako je, po svom položaju, jedno od centralnih mjesta u gradu postalo, više nego ikad ranije, stecište đačke graje, ali i hram osnovnih saznanja za mnoge generacije.
Pored učionica u samom objektu, đacima je bilo na raspolaganju i neveliko dvorište. Dio dvorišta neposredno uz ,,Konak” bio je neuređen, djelimično posut šljakom i sitnijim šljunkom. Njega su, naravno uglavnom koristili učenici nižih razreda, jer im se nastava odvijala u zgradi ,,Konaka”. Iza starog školskog objekta postojalo je i djelimično uređeno igralište sa košarkaškim terenom. Ono će, poslije preuređenja i asvaltiranja početkom sedamdesetih godina prošlog vijeka postati centralno mjesto održavanja ljetnih košarkaških liga.
Svi elementi školskog programa, od početka sedamdesetih godina prošlog vijeka, odvijali su se sve teže i teže, jer se broj odjeljenja opterećenih velikim brojem učenika povećavao. U školskom ljetopisu za 1972/73. godinu zabilježeno je sledeće: ,,Kolektiv preduzima sve mjere i ulaže ogromne napore za održavanje i uređenje dotrajale zgrade kao i njene okoline, kako bi ona bar djelimično pozitivno djelovala po učenike i sredinu u kojoj se ona nalazi”. Od 1975. godine stanje se naročito pogoršalo, pa se konačno pristupilo izgradnji novog objekta, na novoj lokaciji. Početkom školske 1977/78. godine škola se preselila u novu zgradu izgrađenu po normama za osnovnu školu, sa funkcionalnim i brojnim prostorijama.
Muzej u Bijeljini je osnovan Odlukom SO-e Bijeljina 28. oktobra 1970. pod nazivom „Samostalna muzejska zbirka u Bijeljini”, da bi kod Okružnog suda u Tuzli bio registrovan 25.10.1971. god. a upravnik Muzeja D. Čolaković stupio je zvanično na ovo radno mjesto 01.09.1972, što znači da su pripremne radnje trajale oko 2 godine. Muzej je u početku godinu dana imao jednu kancelariju u direkciji RMK Zenica, pa naredne godine u upravnoj zgradi Medicinskog centra, a od 1974. godine Muzej se uselio u danas nepostojeću staru kuću Radošević u ulici Dositeja Obradovića 7 i tek tada zaposlen je drugi radnik - za pomoćne poslove (05.03.1974. godine). Od 1974. pa do 1992. godine Muzej je bio integrisan kao radna jedinica u sastavu Centra za kulturu i nikada nije uspio da zaposli, pored upravnika, više od jednog kustosa. Zahvaljujući ogromnim naporima utemeljivača, i sredstvima ove ustanove Muzej je 24.09.1978. godine prešao u renoviranu i rekonstruisanu zgradu Muzeja u kojoj se i danas nalazi, i time je pronađeno trajno rješenje za ovu ustanovu (iako je upotrebna dozvola dobijena tek 14.08.1985. god.). Od useljenja u zgradu Muzeja u muzejskom vlasništvu je i kiosk ispred zgrade, a od 1979. i spomen-kuća lista „Oslobođenje” u D. Trnovi, zatim spomen-zadužbina R. Čolakovića od 1983. („Crvena Pravda”), od 1982. godine Spomen-soba F. J. Španca i stari voz „Ćiro”.
|Pri izradi ovog teksta korišteni podaci iz muzeja "Semberija" Bijeljina |