Višečasovne niske temperature od ponoći do jutra nanele su štetu koja je već uočljiva. Iako će razmere biti poznate za desetak dana, voćari procenjuju da će rod biti umanjen za 30 odsto.

Svake godine sa ovog područja izveze se od 1.000 do 1.500 tona voća, koje se plasira na tržištu Rusije i EU. Stručnjaci preporučuju nekoliko dana pre mrazeva tretman biostimulatorima i hormonima, kako bi se biljke pripremile i zaštitile od niskih temperatura.

Majevički voćnjaci u punom su cvatu, međutim, neizvesno je koliko će ostati ploda, jer je poslednjih dana marta temperatura bila minus dva stepena. Navode da je u nižim predelima bilo i hladnije, pa su veća i oštećenja na cvetovima koji su u kritičnoj fazi, jer nije završeno oprašivanje.

Iako je uradio to što je u njegovoj moći na zasadima koji se prostiru na četiri hektara, Milo Stojić iz ugljevičkog sela Tutnjevac strahuje da će ova godina biti loša za proizvođače voća.

- S obzirom da je došlo do mraza u kritičnoj fazi kada stradaju tučkovi i nije završeno oprašivanje, pitanje je koliko će prinosa da ostane. Rane kajsije su najosetljivije i neće izdržati prvi mraz. Nadamo se da će manje štete biti na šljivi, sortama stenlej i čačanskoj lepotici, jabukama i kruškama, jer one su ipak otpornije – rekao je Stojić.

On je naveo da za zaštitu voća od mraza i grada treba uložiti 15.000 evra po hektaru za šta nemaju novca. Iako je još rano za procenu štete, voćari strahuju da je mraz ubrao 30 odsto roda.

- Teško je prognozirati, dok ne budemo imali nekoliko lepih dana videćemo koliko je ostalo i šta je ostalo. Mogli smo biljke koje rano cvetaju pokušati da zaštitimo sa biostimulatorima i hormonima, ali i to je pitanje koliko bi bilo efikasno –kaže voćar Mićo Gavrić.

Ove godine problem je i nedostatak pčela, jer su pčelinja društva znatno smanjena zbog niskih temperatura tokom zime, a pojedine sorte šljive na Majevici zavise od oprašivača.

Voćari se nadaju da će se priroda pobrinuti i spasiti ovogodišnji rod šljive, čiji je prinos po hektaru od 25 do 30 tona, a kada je godina rodna kao prošla i preko 35 tona. Inače, poljoprivreda, posebno voćarstvo, zauzimaju značajno mesto u Strategiji razvoja opštine Ugljevik.

U cilju zanavljanja voćnjaka, opština Ugljevik usvojila je još 2001. godine odluku kojom se iz budžeta, iz rente za neobnovljive resurse koju opštini plaća ugljevička termoelektrana kao naknadu za proizvodnju električne energije, za revitalizaciju voćarstva izdvaja značajna sredstva.

Voćarsku proizvodnju ova lokalna zajednica stimuliše sa tri KM po novozasađenoj sadnici, a budžetskim sredstvima proteklih godina nabavljeno je i besplatno podeljeno voćarima 300.000 sadnice šljive, podsetio je načelnik opštine Ugljevik Vasilije Perić.

- Organizujemo škole voćarstva, posete sajmovima. Izdvajamo i bespovratna sredstva za podršku u izgradnji hladnjača, sušara i drugih kapaciteta. Za ove namene u ovoj godini planirali smo oko pola miliona maraka - rekao je Perić.

Opština Ugljevik je izrazito voćarski kraj. Ima veoma povoljne geografske i klimatske uslove za proizvodnju šljive, jabuke i kruške. Ugljevički voćari imaju oko milion stabala šljive. Osim šljive koja dominira na ovom području, poslednjih godina sve više je i zasada breskve, jabuke i kruške.

Podsticaji

Prema rečima načelnika Vasilija Perića, podsticajna sredstva iz ugljevičkog budžeta, koji iznosi oko 10 miliona maraka, planirana su i za druge vidove poljoprivredne proizvodnje, kao što su nabavka poljoprivredne mehanizacije, stvaranje uslova za otkup poljoprivrednih proizvoda i šumskih plodova i razvoj pčelarstva.