Građevina stara 1.300 godina koja podsjeća na tvrđavu na jezeru Tere-Kol na samom jugu Sibira već godinama zbunjuje stručnjake, piše Njuzvik.
Ovaj antički kompleks predstavlja najmisterioznije arheološko nalazište u Rusiji.
Na prvi pogled se čini se da je riječ o drevnoj tvrđavi s visokim zidinama namijenjenim sprečavanju ulaska neprijatelja, dok drugi smatraju da bi u pitanju mogla da bude i ljetnja palata, samostan, memorijalno zdanje, ritualni centar ili astronomska opservatorija.
Čini se da i nakon sto godina otkako je zdanje otkriveno, stručnjaci nisu bliži rješenju tajne ovih ruševina.
Nalazište je poznato pod imenom Por Bažin, što u prevodu znači "glinena kuća". Nalazi se na ostrvcetu usred jezera u Tuvi u Sibiru, samo 32 kilometra od granice s Mongolijom.
Iako su prva istraživanja sprovedena još krajem 19. i sredinom 20. vijeka, ozbiljnija istraživanja započeta su tek 2007. godine.
Smatra se da su je izgradili Ujguri u osmom vijeku, u stilu kineske gradnje, ali nema dokaza o tome da je tamo neko stalno živio duže vrijeme.
Smatra se da je napuštena nakon kraćeg korišćenja. Spoljašnji zidovi uzdižu se do visine od 12 metara, a unutrašnji su visoki metar i po.
Građevina ima pravilan četvorougaoni oblik i precizno definisan raspored u unutrašnjosti koji uključuje više od 30 građevina, porodične kuće itd.
Dužina ostrva je 240 metara, a tvrđava se prostire na površini od 3.3 hektara. Gradski ulaz se nalazi na srednjem dijelu istočnog zida, a lijevo i desno od kapije su utvrđene kule.
Pošto nema nijednog dokaza u vezi sa time na koji način su grejani ovi objekti, smatra se da je zbog hladnoće kompleks napušten jer bi zime u uslovima bez grejanja na 2.300 metara iznad nivoa mora bile nemoguće za preživljavanje.
Još od kraja 19. vijeka, naučnici povezuju Por Bažin s ujgurskim kaganatskim carstvom (744 - 840 g.n.e) koje je činilo nomadsko stanovništvo.
Carstvo je obuhvatalo današnju Mongoliju i južni Sibir, ali je lokacija ovog ostrva ipak bila daleko od svih naselja i trgovačkih puteva.
Tamo je pronađeno nekoliko predmeta, poput glinenih ploča, otisaka ljudskih stopala, izblijedjelih crteža u boji, fragmenata spaljenog drveta, gvozdenog bodeža, kamene šolje, srebrne minđuše, komada crijepa.
Nijedan od ovih artefakta ne daje odgovor na pitanje o svrsi građevine.