Pomenuti iznos podijeljen je na 252 javne ustanove, udruženja, kulturno-umjetnička društva, ali i na medije i vjerske institucije. Samo dvije republičke ustanove kulture Republike Srpske dobile su sredstva iz ovog granta: Narodno pozorište Republike Srpske (36.000 KM za obnovu audio-video tehnike) i Kinoteka Republike Srpske (15.000 KM za Filmski kampus). Kratkih rukava ostali su Narodna i univerzitetska biblioteka RS, Muzej Republike Srpske, Muzej savremene umjetnosti RS, Dječije pozorište RS, Specijalna biblioteka za slijepa i slabovida lica RS, JU “Spomen-područje Donja Gradina” i Arheološki muzej “Rimski municipijum” u Skelanima.

 

S druge strane, Zemaljski muzej BiH dobio je čak 180.000 maraka. Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH dobila je 130.000 KM, a Kinoteka BiH 50.000 maraka. Još jedna ustanova kulture BiH, Muzej književnosti i pozorišne umjetnosti, dobila je znatna sredstva - 50.000 maraka i to za razvijanje različitih tipova muzejske publike. Za projekat “Zbirka po zbirka” Historijski muzej BiH dobio je 60.000 KM. Toliko para dobila je i Sarajevska filharmonija. Znatna sredstva, čak 75.000 KM, dobilo je Hrvatsko narodno kazalište u Mostaru.

 

Dvije ustanove kulture u Srpskoj dobile su tako svega 51.000 KM, dok su ustanove kulture u FBiH od Ministarstva civilnih poslova dobile 470.000 KM, skoro deset puta više. Ovo je problem koji se prenosi iz godine u godinu i koji, kako stvari stoje, neće uskoro biti riješen. Osam ustanova kulture u Sarajevu 20 godina dobija neuporedivo više novca u odnosu na republičke ustanove kulture Republike Srpske. Riječ je o Zemaljskom muzeju BiH, Nacionalnoj i univerzitetskoj biblioteci BiH, Umjetničkoj galeriji BiH, Historijskom muzeju BiH, Muzeju književnosti i pozorišne umjetnosti BiH, Savezu slijepih BiH, Biblioteci BiH i Kinoteci BiH.

 

Stručnjaci i odgovorni upozoravaju da je ovo izuzetan politički problem, jer je kultura u nadležnosti entiteta, a sarajevske ustanove kulture se proglašavaju pravnim nasljednicima ustanova kulture bivše BiH. Takav status im istovremeno omogućava i mnogo više povlastica, ali i znatnija primanja sa svih nivoa vlasti u BiH.

 

Tako je Savjet ministara BiH, na prijedlog Ministarstva civilnih poslova BiH za 2017. godinu, usvojio odluku po kojoj je za institucije i ustanove kulture čiji je osnivač Republika Srpska ukupno izdvojeno 822.000 KM. Taj novac je raspoređen na matične i opštinske biblioteke, regionalne muzeje, ustanove kulture čiji su osnivači gradovi i opštine, vjerske zajednice i vjerska udruženja. Tom odlukom Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa dobio je 10.000 KM, a sedam ustanova kulture čiji je osnivač Republika Srpska svega 339.000. Javna ustanova “Spomen-područje Donja Gradina” podržana je tada iznosom od 10.000 KM. Istom odlukom Savjeta ministara BiH za šest ustanova kulture u Sarajevu izdvojeno je 1.130.000 KM. Slično je bilo i 2016. godine. Savjet ministara je za sufinansiranje projekata sa područja Republike Srpske odobrio 860.000 KM, a za projekte sa područja BiH odobreno je 2.237.000 KM.

 

Početkom oktobra 2018. godine Savjet ministara BiH i Ministarstvo civilnih poslova BiH objavili su potpisivanje ugovora o dodjeli sredstava za sufinansiranje projekata sa predstavnicima četiri institucije kulture: Arhiva BiH, Zemaljskog muzeja BiH, Istorijskog muzeja BiH i Olimpijskog muzeja u Sarajevu u iznosu od 1,1 milion maraka iz sredstava ostvarenih po osnovu naplate potraživanja od Ruske Federacije, po Aneksu “C” Sporazuma o pitanju sukcesije za podršku projektima kulture u BiH.

 

- Ministarstvo prosvjete i kulture Srpske je tom prilikom najoštrije javno osudilo takvu jednostrano donesenu odluku kojom se favorizuju navedene ustanove kulture koje nemaju status ustanova kulture od značaja za BiH. Pozvali smo predsjedavajućeg Savjeta ministara BiH i ministra civilnih poslova BiH i istakli da se raspodjela tih sredstava odnosi na čitavo područje BiH, a ne samo na područje Kantona Sarajevo - istakli su tada u Ministarstvu prosvjete i kulture.

 

Podsjećamo, zbog ovakvog neravnopravnog statusa pomenuto ministarstvo gotovo dvije decenije ne učestvuje u donošenju ponuđenog zakona o proglašenju institucija kulture od značaja za BiH.

 

- Izuzmemo li Arhiv BiH, postavlja se pitanje ko je osnivač sarajevskih institucija i ustanova kulture koje se nazivaju nacionalnim javnim ustanovama BiH i na osnovu čega su se proglasile pravnim sljedbenicima bivše BiH - kažu u ministarstvu.

 

 

Ministarstvo civilnih poslova BiH, kako je predviđeno, treba da ima ulogu koordinacionog tijela. U ovom slučaju, između Ministarstva prosvjete i kulture Srpske i Ministarstva kulture i sporta Federacije BiH, a ne da konstantno samostalno odlučuje, bez prethodne koordinacije sa nadležnim entitetskim ministarstvima, što doprinosi prenosu nadležnosti kulture na nivo BiH, kao i centralizaciji institucija i ustanova kulture BiH u Sarajevu, što se pokušava već dugi niz godina.