Kako Bosna i Hercegovina gubi mladost: Sve manje djece i brakova
U Bosni i Hercegovini se suočavamo s zabrinjavajućim trendovima, koji uključuju pad nataliteta i smanjenje broja brakova. Prema podacima Agencije za statistiku BiH, tokom prvih šest mjeseci 2024. godine registrovano je 11.142 živorođene djece, što predstavlja pad od 2,70 posto u odnosu na isti period 2023. godine. U istom periodu broj umrlih iznosio je 17.274, što je smanjenje od 1,92 posto u odnosu na prethodnu godinu.
Tema nataliteta je predmet intenzivne analize, a globalni trendovi se očigledno reflektiraju i na naše područje. Pad nataliteta može dovesti do starenja stanovništva i smanjenja radne snage, što predstavlja ozbiljan izazov za društvo i ekonomiju.
Jedan od ključnih uzroka smanjenja nataliteta je odliv stanovništva iz BiH. Prema podacima Unije za održivi povratak i integracije BiH, u 2019. godini napustilo je 56.987 osoba, dok je taj broj 2020. godine porastao na 85.000. Tokom posljednje decenije, procjenjuje se da je oko 600.000 ljudi iselilo iz zemlje. Prema prognozama, ako se trenutni trend nastavi, do 2070. godine BiH bi mogla imati samo milion i po stanovnika, od kojih bi 40 posto bilo starije od 65 godina.
Prosječni indeks plodnosti u svijetu prema predviđanjima bi do 2050. godine trebao iznositi 1,8 djece po ženi, što je ispod praga potrebnog za obnavljanje stanovništva. Ovi trendovi se prate i kod sklopljenih brakova u BiH. Tokom prvih šest mjeseci 2024. godine sklopljeno je 6.393 braka, što predstavlja smanjenje od 1,10 posto u odnosu na prethodnu godinu. U istom razdoblju, razvedeno je 1.067 brakova, što je smanjenje od 6,24 posto.