FOTO: bitno.net

Italijanski astronom i fizičar Galileo Galilej poznat je kao jedan od najvećih umova svijeta, međutim za života je progonjen od strane Katoličke crkve zbog svog stava da nije Zemlja centar univerzuma, nego Sunce. Pročitajte u nastavku zanimljivosti o ocu savremene astronomije koji je rođen baš na ovaj dan 1564. godine.

Napustio je školu

Galileo Galilej, čiji je otac svirao lautu i bio teoretičar muzike, rođen je u Pizi u Italiji. Želeći da se zamonaši, mladi Galileo otišao je u jedan manastir blizu Firence gdje je namjeravao da se školuje, ali se njegov otac oštro protivio ideji da mu sin bude božji čovjek, te ga je ubrzo izvukao odatle. Kad je imao 16 godina, Galileo je na zahtjev svog oca upisao medicinu na Univerzitetu u Pizi, međutim on se ubrzo zainteresovao za matematiku i svoju pažnju usmjerio na tu granu. Školu je napustio 1585. godine i nastavio da samostalno izučava matematiku, a novac je zarađivao dajući privatne časove, da bi se 1859. vratio na Univerzitet, ali ovog puta da predaje matematiku.
 
Galilej nije izumio teleskop
 
 Zasluge za ovaj izum idu holandskom optičaru Hansu Liperšiju. Najstariji poznat zahtjev za patentiranje teleskopa datira iz 1608. godine i podnio ga je Liperši, ali kako su tadašnje holandske vlasti smatrale da je teleskop lako prekopirati, odbile su da patentiraju ovaj izum. Godinu dana kasnije, priča o ovom uređaju stigla je i do Galileja koji je izučio princip po kom funkcioniše i dizajnirao sopstveni teleskop koji je bio napredniji od Liperšijevog. Na jesen iste godine uperio je ovu spravu prema Mjesecu i otkrio kratere i planine, što je bilo suprotno dotadašnjem vjerovanju da je površina ovog nebeskog tijela glatka. Posmatrajući nebo ubrzo je došao do brojnih otkrića koja će mu 1610. godine doneti slavu, a uskoro biva imenovan za glavnog matematičara i filozofa od strane Velikog vojvode od Toskane, kao i za glavnog matematičara na Univerzitetu u Pizi. Galileo ubrzo dolazi do otkrića koja ga navode da podrži teoriju poljskog astronoma Nikole Kopernika (1473-1543) koji je tvrdio da je Sunce centar univerzuma i da se Zemlja i ostale planete okreću oko njega.
 
Ćerke su mu bile časne sestre

Galileo je imao troje djece sa ženom koja se zvala Marina Gamba, kojom se nikad nije oženio. Godine 1613. svoje ćerke Virdžiniju, rođenu 1600. i Liviju, 1601. godine smješta u jedan manastir u blizini Firence, gdje su ostale do kraja života, uprkos brojnim sukobima njihovog oca sa Katoličkom crkvom. Galileo održava bliske veze sa svojom starijom ćerkom poznatom kao sestra Marija Selesta, koja mu je kuvala i šila, a on je zauzvrat donosio namirnice za potrebe siromašnog manastira. Galileov sin Vinćenco rođen 1606. godine studirao je medicinu na Univerzitetu u Pizi, dobro se oženio i živio u Firenci.
 
Rimska inkvizicija ga je osudila na doživotni zatvor

Kopernikova heliocentrična ideja o načinu na koji funkcioniše univerzum osporavala je široko prihvaćenu ideju da je Zemlja centar univerzuma, koju je zastupao astronom Ptolomej u 2. vijeku. Godine 1616. Katolička crkva kopernikanske ideje proglašava jeretičkim jer je smatrano da su u suprotnosti sa određenim stihovima iz Biblije, međutim Galileo Galilej dobija dozvolu od crkve da nastavi da ih istražuje, ali mu je zabranjeno da ih zastupa. Galileo 1632. godine objavljuje knjigu Dijalog dva glavna sistema svijeta koju je, iako je predstavljena kao razgovor među prijateljima o idejama Ptolomeja i Kopernika, Katolička crkva vidjela kao podršku kopernikanskom modelu univerzuma. Rezultat toga bilo je suđenje na kom je Galilej proglašen krivim za jeres, nakon čega je primoran da se javno pokaje i osuđen na doživotni zatvor.
 
Poslednje godine života proveo je u kućnom pritvoru

Iako je osuđen na život iza rešetaka, kazna mu je ipak smanjena, pa je tako do kraja života živio u kućnom pritvoru u svojoj kući u mjestu Arcetri blizu Firence. Mada mu je bilo zabranjeno da prima posjete ili izdaje knjige, ipak su ga obilazili ljudi iz cijele Evrope, među kojima su bili brojni poznati učeni ljudi tog doba, a osim toga, uspio je i da prokrijumčari rukopis za svoju knjigu Diskursi i matematičke demonstracije u vezi dvije nove nauke, o fizici i mehanici. Knjiga je izdata u Holandiji 1638. i to je ujedno bila i posljednja Galileova knjiga. Iste godine je totalno oslepio, a preminuo je četiri godine kasnije, 8. januara 1642.
 
Njegov srednji prst izložen je u muzeju

Nakon što je preminuo, Galileo je sahranjen u bočnoj kapeli crkve Santa Kroče u Firenci. Skoro vijek kasnije, 1737. godine, njegovi posmrtni ostaci su ekshumirani kako bi se premjestili na počasno mjesto u bazilici Santa Kroče i tom prilikom su mu uzeta tri prsta i dva zuba. Dva prsta i zube čuvao je jedan poštovalac njegovog lika i djela u čijoj porodici su se generacijama zadržali ostaci ovog naučnika. Vjerovalo se da su prsti i zubi Galilea Galileja izgubljeni početkom 20. vijeka, sve dok se 2009. nisu pojavili na aukciji. Treći prst poznatog astronoma nalazi se od početka 19. vijeka po raznim muzejima u Italiji.
 
Vatikan je tek 1992. godine priznao da je Galileo Galilej bio u pravu

Godine 1979. papa Jovan Pavle II pokrenuo je istragu osude Katoličke crkve u kojoj je Galileo Galilej proglašen krivim. Čak 13 godina kasnije i 359 godina nakon što je Galilej osuđen, papa je zvanično zatvorio istragu i izdao formalno izvinjenje, priznajući greške sudija tokom suđenja.
Pratite InfoBijeljina.com putem Android i IOS aplikacije, te društvenih mreža FacebookTwitter, Instagram i VIBER zajednice.
Tagovi

Vaš komentar


Komentari ( 0 )