"Hram vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima nije napravljen da pravi novi razdor, već da podsjeća na istinu", rekao je Dodik u Prebilovcima gdje je NJegova svetost patrijarh srpski Irinej osveštao ovaj hram.

Predsjednik Srpske naveo je da su Prebilovci dokaz da želja za eliminacijom srpskog naroda ne prestaje, što dokazuje i činjenica da su potomci onih koji su izvršili strašne zločine 1941. godine ponovo 1992. "ubili" kosti koje su u Prebilovcima bile sahranjene nakon nekoliko decenija ležanja u jamama.

"Vaskrsenje je nemoguće zaustaviti. Ljudi okupljeni oko Prebilovaca i oni koji su namjerili da žive ovdje bili su dovoljan razlog da se okupimo i izgradimo hram vaskrsenja Hristovog posvećen za više od 4.000 stradalnika koji su ubijeni samo zato što su Srbi", rekao je Dodik.

On je istakao da je nemoguće umanjiti značaj Prebilovaca, jer se to nije uspjelo ni u komunizmu, ni devedesetih godina prošlog vijeka.

Patrijarh Irinej simbolično je uzeo mali kivot sa moštima svetih prebilovačkih novomučenika koji je u litiji nošen tri puta oko hrama, čime je počelo osveštanje hrama, u kojem je istovremeno obavljena sahrana moštiju prebilovačkih mučenika.

Njegova svetost patrijarh srpski Irinej, sa 20 vladika i 200 sveštenika, dočekao je ispred hrama vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima litiju koja je donijela ostatke moštiju svetih prebilovačkih novomučenika iz Doma kulture u ovom mjestu, gdje su bile smještene posljednjih deset godina.

Uslijedila je sveta arhijerejska liturgija koju služi partijarh srpski Irinej uz sasluženje brojnih vladika i sveštenstva.

"Srbija i srpski narod uvek za pomirenje"

Izaslanik predsjednika Srbije Tomislava Nikolića Nedeljko Tenjović rekao je u Prebilovcima da su Srbija i srpski narod uvijek za pomirenje, te da su predsjednik i premijer Srbije pružili ruku pomirenja.

"Žao nam je što danas ovdje nema hrvatskih i bošnjačkih predstavnika, jer je to način da se vrati pružena ruka pomirenja i otpočne proces pomirenja", rekao je Tenjović.

On je naglasio da je najvažnija poruka iz Prebilovaca da se ovo više nikada ne ponovi.

"Ovo je dan sećanja na verske zločine učinjene od strane NDH. Nažalost, nije postojao nijedan rat, a da Srbi ovdje nisu stradali kao živi ili kao mrtvi", rekao je Tenjović.

Tenjović je naglasio da će Srbija i predsjednik Srbije uvijek biti uz srpski narod, ma gdje bili.

Grigorije: Prebilovci preklinju da se zlodjelo nikada i nikome ne ponovi

Njegovo preosveštenstvo episkop zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije poručio je nakon osveštanja hrama vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima da su prebilovački stradalnici sada zaštitnici koji svojom molitvom preklinju da se nikada i nikome slično zlodjelo ne bi više ponovilo.

"Ovo je dan koji je Gospod stvorio. Nakon 75 godina lutanja i stradanja koji su trajali i poslije njihove strašne - mučeničke smrti, njihovo prisustvo prekriva danas Prebilovce, Donju Neretvu i sve nas. Stoga vas ljubazno molim, braćo i sestre, udišite vazduh pažljivo i stupajte obazrivo, jer ste na zemlji svetoj, nakvašenoj krvlju, suzama i prahom mučenika koji nam postadoše vječni zastupnici pred Gospodom u Carstvu Nebeskom", istakao je vladika Grigorije u obraćanju okupljenima.

U ovom danu u molitvenom skrušenju, kaže vladika, priklanjamo glave pred njihovom svetom žrtvom.

"Ako oslušnete trepet ovog dana čućete horove anđela sa kojima pjevaju postradala djeca, žene, starci i ljudi muškarci iz Prebilovaca i iz svih hercegovačkih jama. Radujemo se i slavimo sa njima ovaj sveti dan u kojem mir i smiraj nalaze svi mučenici hercegovački. Oni čije kosti danas spustismo u svetu zemlju, ali i oni čiji ostaci i sada počivaju na dnu jama bezdanica i bezimenica. I oni se jednako raduju današnjem danu i događaju nesvakidašnjem i slave ovaj praznik sa nama", naglasio je vladika zahumsko-hercegovački.

Vladika Grigorije je vjernicima poručio da će, ako pažljivo oslušnu, čuti molitvu kojom ih mučenici preklinju da ispune duše svoje praštanjem i smirenjem.

"Da izagnate svaku zlu i zadnju misao, da zemlju na kojoj stojite gledate s ljubavlju i dobrotom kako se nikada i nikome slično zlodjelo ne bi više ponovilo", rekao je vladika Grigorije.

On je u besjedi istakao da je sjećanje divno i pamćenje pohvalno, a da je zlopamćenje najveći grijeh, koji u smrt vodi.

Hram vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima je sagrađen na mjestu spomen-kosturnice u koju su 1991. godine sahranjene kosti 4.000 Srba koje su ustaše tokom Drugog svjetskog rata ubile i bacile u 13 hercegovačkih jama. U junu 1992. godine hrvatska vojska minirala je spomen-kosturnicu.

Po povratku Srba u Prebilovce, nakon 2000. godine, ostaci kostiju prebilovačkih novomučenika su sakupljeni. Stali su u sedam kovčega i one su danas sahranjene u kripti hrama vaskrsenja Hristovog, koji je urađen po uzoru na crkvu Hristovog groba u Jerusalimu, koja je simbol Vaskrsenja i simbol života.

Na zidovima Hrama ispisana su imena stradalnika, među kojima i 826 stanovnika Prebilovaca koje je jedno od četiri najstradalnija sela u svijetu u Drugom svjetskom ratu.

U Prebilovce je jutros stiglo nekoliko hiljada ljudi, među kojima predsjednik Republike Srpske Milorada Dodik, predsjednik Narodne skupštine Srpske Nedeljko Čubrilović, članovi Vlade Srpske, srpski predstavnici u institucijama BiH, načelnici istočnohercegovačkih opština, narodni poslanici, delegacija iz Vatikana, proslavljeni srpski režiser Emir Kusturica i brojne druge zvanice.

U Prebilovcima je u prvim danima avgusta 1941. stradalo 85 odsto življa, mahom žena, djece i staraca.

Hram u Prebilovcima sagrađen je uz dobru volju, razumijevanje i pomoć predsjednika Srpske Milorada Dodika, ali i zahvaljujući donacijama Srba u dijaspori.

Srpska pravoslavna crkva kanonizovala je mučenike prebilovačke koji se slave 6. avgusta kao sveti prebilovački novomučenici.