Centralna izborna komisija (CIK) BiH ima velikih problema sa naplatom izrečenih novčanih kazni političkim partijama zbog kršenja zakona, a dio novca teško da će i uspjeti da naplati jer su pojedine stranke ugašene.
Posljednji izvještaj o naplaćenim i nenaplaćenim kaznama koje su izrečene strankama u BiH pokazuje da je CIK od 2005. do 2014. godine izrekao kazne od 779.870 maraka. Na kraju 2014. na račun nije leglo 137.000 maraka jer dio stranaka nije izmirio svoje obaveze, a u međuvremenu su ugašene i izbrisane iz sudskog registra. Dug od 137.000 maraka, sa kojim su stranke ušle u ovu godinu, do novembra je smanjen na 49.918 KM jer je CIK zabilježio prihod od 61.493 KM po osnovu uplata stranaka, pojedinaca, a bilo je i spajanja kazni i plaćanja na rate.
Dug se uglavnom odnosi na manje stranke koje nisu naročito poznate na političkoj sceni BiH, a koje se mahom pojavljaju od izbora do izbora.
Među strankama koje su izbrisane sa političke scene, a koje su iza sebe ostavile najveći dug je Narodna bošnjačka stranka čiji je dug čak 16.600 KM. Ostali dugovi kreću se od nekoliko stotina do 10.000 KM. Kaznu od 2.000 KM nije platila ni Stranka ekonomskog prosperiteta RS, koja stoji u evidenciji CIK-a još od 2005. godine.
- To je tako. Stranke se jednostavno brišu po zakonu zbog neaktivnosti, a kad se obrišu, njihove kazne nemamo od koga naplatiti - kazala je portparol CIK-a Maksida Pirić.
CIK je od 2005. godine zbog kršenja zakona o političkim strankama i izbornog zakona BiH izrekao 268 kazni koje su stigle na adrese raznih stranaka i pojedinaca. Preinačeno ih je 12, dok je sud oslobodio pet stranaka, tako da je na kraju procesa, po odlukama CIK-a, izrečeno 275 novčanih kazni, 53 administrativne mjere i 328 odluka.
Sa druge strane, ima i stranaka koje su aktivne, a koje nisu platile dugove. Među njima je SDP BiH. Toj partiji je krajem decembra prošle godine izrečena kazna od 12.000 KM koja još nije izmirena.
U nekim slučajevima Sud BiH, kao drugostepeni organ, obustavio je postupke protiv stranaka, odnosno kazne koje je prethodno izrekao CIK.
Zabilježen je i slučaj da je opština Zvornik platila kaznu od 1.500 KM koju je "zaradila" Demokratska stranka naroda Srpske u oktobru 2011. godine.
Odbori
U CIK-u su kazali da, osim tih nenaplaćenih kazni koje su u proteklim godinama izrekli strankama, dugova imaju i neki članovi biračkih odbora.
- Ti dugovi su u toku izvršenja, ali u pitanju su manji iznosi od oko 300 KM po osobi - kazali su u toj komisiji.
Pregled naplaćenih/nenaplaćenih kazni (u KM)
Godina izricanja naplaćeno nenaplaćeno
2005. 37.550 37.550
2007. 46.339 2.360
2008. 13.000 /
2009. 125.981 53.688
2010. 73.548 9.951
2011. 84.123 5.076
2012. 48.028 10.970
2013. 146.420 4.180
2014. 67.800 32.400