Već nekoliko godina zgrada gradskog bioskopa ne služi namjeni, niti se ulaže u rekonstrukciju ovog objekta.

Ljubitelji filmske umjetnosti ne mire se s tim da drugi grad po veličini u Republici Srpskoj nema bioskop. U zgradi gradskog bioskopa već godinama nema filmskih projekcija, objekat je bez grijanja, a znaci propadanja su uočljivi i na fasadi zgrade i u unutrašnjosti.

Novim Regulacionim planom grada Bijeljina definisano je da se  bioskop i susjedne zgrade, Dječiji vrtić “Čika Jova Zmaj” i zgrada za praksu Tehničke škole, objedine u jednu građevinsku parcelu.

Međutim, uspomenu na zlatno doba bioskopskog života čuvaju još Muzej Semberija i Bijeljinci, koji se sjećaju vremena u kojima su se najnovija filmska dostignuća prikazivala i po više puta dnevno.

Kultno mjesto

Građani smatraju da je ovom gradu bioskop potreban, a Emir Musli sa sjetom kaže da je osamdesetih godina prošloga vijeka bioskop bio “kultno mjesto”.

– Tamo smo praktično jedino i izlazili. S nestrpljenjem smo čekali nove filmove. Sjećam se gužvi na ulazu, “trke” za kartama, ali i prodavaca sjemenki kojima je to bio jedini posao. To je neka slika koju nosim iz detinjstva – kaže ovaj Bijeljinac.

Bijeljina je pratila tokove i dostignuća u svjetskoj kinematografiji i imala bogat bioskopski život još u prošlom vijeku, podsjeća kustos Muzeja Semberija Zoran Midanović.

Magična lampa

U ovom gradu, među prvim na Balkanu, daleke 1898. godine prikazana je filmska projekcija, a prvi bioskop osnovan je prije 110 godina.

– Prvu predstavu organizovao je 1889. u Vatrogasnom domu vatrogasac Mladen Grujić, koji je iz Beča donio „laternu magiku”, takozvanu magičnu lampu. Njemački doseljenik Hajnrih Brajtvizer, inače bravar, otvorio je 1909.  prvi bioskop u Bijeljini. Radilo se o nekoj neuslovnoj magazi sa oko 150 mjesta, u kojoj se zimi nisu održavale projekcije, jer je taj prostor bilo nemoguće zagrijati. Godine 1919, nakon stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, jevrejski trgovci, braća Jakov i Aron Semo, kupili su zgradu u centru Bijeljine i otvorili kino „Edison”. Procvat bioskopa bilježi se 1937, kada ga je kupio i renovirao bijeljinski trgovac Franjo Berdica. Tada su Bijeljincima prikazivani hitovi svjetske kinematografije, poput “Prohujalo sa vihorom”, “Poštanska kočija”, “Čarobnjak iz Oza” – kaže Midanović.

Mural

Podsjeća da je nakon Drugog svjetskog rata ovaj bisokop dobio ime „Radnik”, koje i danas nosi.

Uspomenu na zlatne godine filmske magije u Bijeljini čuva mural na zgradi bioskopa sa legendarnim junakom balkanskog vesterna, Harijem Džeksonom. Muzej Semberija preuzela je oko 1.200 filmskih plakata, neispravne kino-projektore, prašnjave filmske trake, dio dokumentacije.

Od zaborava čuvaju i podatke poput ovih da su tri najgledanija filma, u više od sto godina dugoj istoriji bijeljinskog bioskopa, domaći filmovi „Sutjeska“ i „Hajde da se volimo“, te indijski film „Bidai“, kao i da je rekordna posjećenost od 246.806 gledalaca zabilježena 1987. godine.

Izložba filmskih plakata

Povodom 100 godina filma u Bijeljini, 2009. je Muzej „Semberije” pripremio izložbu filmskih plakata i fotografija, koje su svjedoci najznačajnijih trenutaka bioskopskog života ove opštine u proteklom vijeku.

Najstariji plakat je plakat filma „Ninočka“ Ernesta Lubiča iz 1939. godine, sa Gretom Garbo u glavnoj ulozi. U zbirci se nalaze i plakat filma „Ben Hur“, koji je osvojio 11 „Oskara“, plakat filma „Ptice“ Alfreda Hičkoka, Diznijeve „Pepeljuge“ i drugih dostignuća svjetske kinematografije.