Banke u BiH sve češće otpisuju nekvalitetne kredite
Zbog sve lošijeg standarda građana banke u BiH klijentima iz najugroženije kategorije stanovništva otpisuju kredite.
To je potvrđujeno i u Izveštaju o finansijskoj stabilnosti za 2015. godinu Centralne banke (CB) BiH, u kojem se navodi da je na zaustavljanje trenda rasta nekvalitetnih kredita stanovništvu jednim delom uticaj imao njihov otpis u nekoliko banaka. U CB kažu da je udio nekvalitetnih kredita stanovništvu na kraju 2011. iznosio 11, a na kraju prošle godine 9,7 odsto.
- Nemamo precizne podatke o tome koje su banke, kada, kome i u kojem iznosu prodavale kredite ili ih otpisivale, ali je bilo otpisa i prodaje nekvalitetnih potraživanja – rekli su u ovoj banci.
U bankama su potvrdili za “EuroBlic” da se na otpis kredita uglavnom odlučuju u slučajevima kad su dužnici i žiranti u izuzetno teškoj materijalnoj i socijalnoj poziciji.
– U slučaju bolesti ili smrti klijenta, te zapadanja građana u ozbiljne egzistencijalne probleme, banke imaju mogućnost da otpišu deo potraživanja. Svesni smo, naime, da od tih klijenata ne možemo da naplatimo ceo iznos kredita, a upuštanje u spore sudske procese nikom se ne isplati – kažu u bankama.
U Udruženju za zaštitu žiranata BiH ističu da banke ipak u najvećoj meri otpisuju potraživanja žirantima, i to u slučajevima kad su sudovi utvrdili da je kredit odobren nezakonito.
– Pošto su pojedine banke kredite odobravale prezaduženim i klijentima koji su bili na birou, kad je došlo vreme naplate okomile su se na žirante. Međutim, po sudskim presudama postale su obavezne da ih oslobode plaćanja kredita, tako da su pojedincima otpisale i po 23.000 KM. Od dužnika takođe nisu uspele ništa da naplate, jer su ti ljudi i danas nezaposleni – kaže član Upravnog odbora ovog udruženja Mika Nikić.
Otpis poslednji korak
U Agenciji za bankarstvo RS objašnjavaju da, pre otpisa određenih potraživanja i isknjižavanja iz bilansa, banke iskoriste sva raspoloživa sredstva njihove naplate.
– Kad je reč o prodaji nekvalitetnih potraživanja, Zakonom o bankama RS definisana je mogućnost banke da prenese potraživanje iz ugovora o kreditu prijemniku, odnosno drugoj banci ili finansijskoj organizaciji. Korisnik prema prijemniku ima ista prava koja je imao prema banci – ističu u ovoj agenciji.