Bitka na Kozari započela je u junu 1942. godine, kada je 11.000 Nemaca, zajedno sa oko 20.000 ustaša i domobrana, započelo ofanzivu na narod i borce Kozare i Potkozarja.
Protiv nadmoćnog neprijatelja, borilo se svega 3.000 partizana, iz Drugog krajiškog odreda.
Goloruki narod spasavao se u zbegovima.
U noći 3. jula, neke partizanske jedinice probile su obruč, ali puno naroda i boraca nije uspelo da se provuče.
Oni koji nisu pobijeni, odvedeni su u koncentracione logore, mahom u Jasenovac i Staru Gradišku.
Prema ustaškim i nemačkim dokumentima, u kozaračkoj ofanzivi je zarobljeno 68.000 ljudi.
Na mesti proboja obruča u jugozapadnom delu Kozare danas se nalazi spomenik nazvan "Patrija".